اصول حسابداری در سال 1400 از نگاه پژواک
اصول حسابداری در سال 1400 از نگاه پژواک
اصول حسابداری چیست ؟
اصول حسابداری قوانین و دستورالعمل‌هایی هستند که شرکت‌ها باید هنگام گزارش دادن داده‌های مالی از آنها پیروی کنند . هییت استانداردهای حسابداری مالی یک مجموعه استاندارد از اصول حسابداری در کشور که به طور کلی اصول حسابداری را پذیرفته‌اند ، مطرح می‌کند .
آشنایی با اصول حسابداری
هدف نهایی هر مجموعه ای از اصول حسابداری این است که اطمینان حاصل شود که صورت های مالی یک شرکت کامل، سازگار و قابل مقایسه است. این امر تحلیل و استخراج اطلاعات مفید از صورتهای مالی شرکت، از جمله داده‌های روند در یک دوره زمانی را برای سرمایه‌گذاران آسان‌تر می‌کند. همچنین مقایسه اطلاعات مالی در شرکت های مختلف را تسهیل می کند. اصول حسابداری همچنین با افزایش شفافیت و امکان شناسایی نقاط حساس به کاهش تقلب حسابداری کمک می کند.
اصول پذیرفته شده عمومی حسابداری
شرکت های سهامی عام در ایران ملزم به ارائه منظم اصول پذیرفته شده حسابداری یا صورت های مالی منطبق با استاندارد های حسابداری هستند تا به صورت عمومی در بورس باقی بمانند. مدیران ارشد شرکت‌های سهامی عام و حسابرسان مستقل آنها باید تأیید کنند که صورتهای مالی و یادداشت‌های مربوط مطابق با اصول حسابداری تهیه شده‌اند.
برخی از اساسی ترین اصول حسابداری شامل موارد زیر است:
اصل تعهدی
اصل محافظه کاری
اصل سازگاری
اصل بهای تمام شده
اصل موجودیت اقتصادی
اصل آشکارسازی کامل
اصل نگرانی
اصل تطبیق
اصل مادی بودن
اصل واحد پولی
اصل قابلیت اطمینان
اصل شناسایی درآمد
اصل بازه زمانی
اصول حسابداری با استانداردسازی و تنظیم تعاریف، مفروضات و روش های مورد استفاده حسابداران در سراسر کشور، به اداره دنیای حسابداری کمک می کند. تعدادی از اصول وجود دارد، اما برخی از مهمترین آنها عبارتند از: اصل تشخیص درآمد، اصل تطبیق، اصل اهمیت و اصل سازگاری. هدف نهایی اصول استاندارد حسابداری این است که به استفاده کنندگان صورت های مالی اجازه دهد تا با اطمینان از اینکه اطلاعات افشا شده در گزارش کامل، منسجم و قابل مقایسه است، صورت های مالی شرکت را مشاهده کنند.
کامل بودن صورت های مالی با اصل اهمیت تضمین می شود، زیرا تمام معاملات با اهمیت باید در صورت های مالی حساب شود. سازگاری به استفاده شرکت از اصول حسابداری در طول زمان اشاره دارد. زمانی که اصول حسابداری امکان انتخاب بین چند روش را فراهم می کند، یک شرکت باید همان روش حسابداری را در طول زمان اعمال کند یا تغییر روش حسابداری خود را در پاورقی صورت های مالی افشا کند.
مقایسه پذیری توانایی استفاده کنندگان صورت های مالی برای بررسی وضعیت مالی چند شرکت در کنار هم با تضمین رعایت اصول حسابداری با مجموعه استانداردهای یکسان است. اطلاعات حسابداری مطلق یا ملموس نیست و استانداردهایی مانند اصول حسابداری برای به حداقل رساندن اثرات منفی داده های متناقض ایجاد شده است. بدون اصول حسابداری، مقایسه صورتهای مالی شرکت‌ها، حتی در همان صنعت، بسیار دشوار خواهد بود و مقایسه درست یا اشتباه بودن را سخت می‌کند. تشخیص تناقضات و خطاها نیز دشوارتر خواهد بود.
شرکت‌های خصوصی و سازمان‌های غیرانتفاعی نیز ممکن است توسط وام‌دهندگان یا سرمایه‌گذاران ملزم به ارائه صورتهای مالی مطابق با استاندارد ها و اصول حسابرسی شوند. به عنوان مثال، صورتهای مالی سالانه حسابرسی شده یک وام مشترک مورد نیاز اکثر موسسات بانکی است. بنابراین، اکثر شرکت‌ها و سازمان‌ها در ایران از از استاندارد و اصول حسابداری پیروی می‌کنند، حتی اگر الزاماً الزامی نباشد.
چه کسی اصول و استانداردهای حسابداری را تعیین می کند؟
نهادهای مختلف مسئول تنظیم استانداردهای حسابداری هستند. در ایران، توسط هیئت استانداردهای حسابداری مالی تنظیم می شود. در اروپا و جاهای دیگر، توسط هیئت استانداردهای حسابداری بین المللی (IASB) ایجاد شده است.
اصول حسابداری اولین بار چه زمانی مطرح شد؟
قدمت اصول استاندارد حسابداری به زمان ظهور حسابداری دوطرفه در قرن‌های 15 و 16 برمی‌گردد که یک دفتر کل با ثبت‌های مشابه برای دارایی‌ها و بدهی‌ها معرفی کرد. در آن زمان سکوی پرشی برای ظهور تجارت و سرمایه داری فراهم کرد. مؤسسه حسابداران رسمی آمریکا و بورس اوراق بهادار نیویورک تلاش کردند اولین استانداردهای حسابداری را برای استفاده توسط شرکت ها در ایالات متحده در دهه 1930 راه اندازی کنند.
برخی از انتقادات به اصول حسابداری چیست؟
منتقدان سیستم های حسابداری مبتنی بر اصول می گویند که آنها می توانند آزادی بسیار زیادی را به شرکت ها بدهند و شفافیت را نشان نمی دهد . آنها معتقدند از آنجایی که شرکت ها مجبور نیستند از قوانین خاصی پیروی کنند، گزارش آنها ممکن است تصویر نادرستی از سلامت مالی آنها ارائه دهد. در مورد روش‌های مبتنی بر قوانین مانند استاندارد ها و اصول حسابداری، قوانین پیچیده می‌تواند باعث ایجاد عوارض غیرضروری در تهیه صورتهای مالی شود. این منتقدان ادعا می کنند که داشتن قوانین سختگیرانه به این معنی است که شرکت ها باید مقدار ناعادلانه ای از منابع خود را برای مطابقت با استانداردهای صنعت خرج کنند.
اصول اساسی حسابداری
اصول حسابداری قوانینی هستند که یک سازمان هنگام گزارش اطلاعات مالی از آنها پیروی می کند. تعدادی از اصول اساسی حسابداری از طریق استفاده رایج ایجاد شده است. آنها مبنایی را تشکیل می دهند که مجموعه کامل استانداردهای حسابداری بر اساس آن ساخته شده است. شناخته شده ترین این اصول به شرح زیر است:
اصل تعهدی
این مفهومی است که تراکنش‌های حسابداری باید در دوره‌های حسابداری زمانی که واقعاً رخ می‌دهند، به جای دوره‌هایی که جریان‌های نقدی مرتبط با آنها وجود دارد، ثبت شود. این پایه و اساس مبنای تعهدی حسابداری است. برای ساخت صورتهای مالی که نشان می‌دهد واقعاً در یک دوره حسابداری چه اتفاقی افتاده است، به‌جای اینکه به‌طور مصنوعی توسط جریان‌های نقدی مرتبط با تأخیر یا تسریع ایجاد شود، مهم است. به عنوان مثال، اگر اصل تعهدی را نادیده می‌گیرید، هزینه‌ای را فقط زمانی ثبت می‌کنید که هزینه آن را پرداخت کرده باشید، که ممکن است با تاخیر طولانی ناشی از شرایط پرداخت برای فاکتور تامین‌کننده مرتبط همراه باشد.
اصل محافظه کاری
این مفهومی است که باید در اسرع وقت هزینه‌ها و بدهی‌ها را ثبت کنید، اما درآمدها و دارایی‌ها را فقط زمانی ثبت کنید که از وقوع آنها مطمئن باشید. این یک شیب محافظه کارانه به صورت های مالی ارائه می دهد که ممکن است سود گزارش شده کمتری را به همراه داشته باشد، زیرا شناسایی درآمد و دارایی ممکن است برای مدتی به تعویق بیفتد. برعکس، این اصل تمایل دارد ثبت زیان ها را زودتر و نه دیرتر تشویق کند. این مفهوم را می توان بیش از حد تصور کرد، جایی که یک کسب و کار دائماً نتایج خود را اشتباه بیان می کند تا بدتر از آنچه واقع بینانه است باشد.
اصل سازگاری
این مفهومی است که به محض اینکه یک اصل یا روش حسابداری را اتخاذ کردید، باید به استفاده از آن ادامه دهید تا زمانی که یک اصل یا روش بهتری به وجود بیاید. پیروی نکردن از اصل سازگاری به این معنی است که یک کسب و کار می تواند به طور مداوم بین روش های حسابداری مختلف تراکنش های خود جهش کند که تشخیص نتایج مالی بلندمدت آن را بسیار دشوار می کند.
اصل هزینه
این مفهومی است که یک کسب‌وکار باید دارایی‌ها، بدهی‌ها و سرمایه‌گذاری‌های دارایی خود را فقط در هزینه‌های خرید اولیه ثبت کند. این اصل در حال کاهش اعتبار است، زیرا مجموعه ای از استانداردهای حسابداری در جهت تعدیل دارایی ها و بدهی ها با ارزش منصفانه خود هستند.
اصل موجودیت اقتصادی
این مفهومی است که مبادلات یک کسب و کار باید جدا از معاملات صاحبان آن و سایر مشاغل باشد. این امر از اختلاط دارایی‌ها و بدهی‌ها بین چندین واحد تجاری جلوگیری می‌کند، که می‌تواند مشکلات قابل‌توجهی را در هنگام حسابرسی صورتهای مالی یک کسب‌وکار نوپا ایجاد کند.
اصل افشای کامل
این مفهومی است که شما باید تمام اطلاعاتی را که ممکن است بر درک خواننده از آن صورت‌ها تأثیر بگذارد، در یا در کنار صورتهای مالی یک کسب‌وکار بگنجانید. استانداردهای حسابداری این مفهوم را در تعیین تعداد زیادی از افشاهای اطلاعاتی به شدت تقویت کرده اند.
اصل نگرانی
این مفهومی است که یک کسب و کار برای آینده قابل پیش‌بینی فعال باقی خواهد ماند. این به این معنی است که تشخیص برخی از هزینه ها مانند استهلاک را به دوره های بعدی موکول می کنید. در غیر این صورت، شما باید تمام هزینه ها را به یکباره شناسایی کنید و هیچ یک از آنها را به تعویق نیندازید.
اصل تطبیق
این مفهومی است که وقتی درآمد را ثبت می کنید، باید تمام هزینه های مربوطه را همزمان ثبت کنید. بنابراین، همزمان با ثبت درآمد حاصل از فروش آن اقلام موجودی، موجودی را به بهای تمام شده کالای فروخته شده شارژ می کنید. این سنگ بنای مبنای تعهدی حسابداری است. مبنای نقدی حسابداری از اصل تطبیق استفاده نمی کند.
اصل اهمیت
این مفهوم است که شما باید یک تراکنش را در سوابق حسابداری ثبت کنید اگر این کار انجام نشود ممکن است فرآیند تصمیم‌گیری فردی که صورتهای مالی شرکت را می‌خواند تغییر دهد . این یک مفهوم مبهم است که تعیین کمیت آن مشکل است , که برخی از کنترل‌کننده‌ها را هدایت می‌کند تا حتی کوچک‌ترین تراکنش ها را ثبت کنند .
اصل واحد پولی
این مفهومی است که یک کسب و کار باید فقط تراکنش های را ثبت کند که می تواند بر حسب واحد پول بیان شود. بنابراین، ثبت خرید یک دارایی ثابت به اندازه کافی آسان است، زیرا این دارایی با قیمت خاصی خریداری شده است، در حالی که ارزش سیستم کنترل کیفیت یک کسب و کار ثبت نمی شود. این مفهوم یک کسب و کار را از درگیر شدن در سطح بیش از حد برآورد در استخراج ارزش دارایی ها و بدهی های خود باز می دارد.
اصل قابلیت اطمینان
این مفهومی است که فقط آن دسته از تراکنش های که قابل اثبات هستند باید ثبت شوند. به عنوان مثال، فاکتور تامین کننده شواهد محکمی است که نشان می دهد هزینه ای ثبت شده است. این مفهوم مورد توجه حسابرسان است که دائماً در جستجوی شواهدی هستند که تراکنش ها را پشتیبانی می کنند.
اصل تشخیص درآمد
این مفهومی است که شما باید تنها زمانی درآمد را تشخیص دهید که کسب و کار به طور قابل توجهی فرآیند درآمد را تکمیل کرده باشد. افراد زیادی از حواشی این مفهوم برای ارتکاب تقلب در گزارش‌دهی دوری کرده‌اند که نهادهای تنظیم‌کننده استاندارد اطلاعات زیادی در مورد آنچه که به‌عنوان تشخیص درآمد مناسب است، ایجاد کرده‌اند.
اصل دوره زمانی
این مفهومی است که یک کسب و کار باید نتایج عملیات خود را در یک دوره زمانی استاندارد گزارش کند. این ممکن است به عنوان واضح ترین اصول حسابداری واجد شرایط باشد، اما به منظور ایجاد مجموعه استانداردی از دوره های قابل مقایسه است که برای تجزیه و تحلیل روند مفید است.
این اصول در تعدادی از چارچوب‌های حسابداری گنجانده شده‌اند که استانداردهای حسابداری بر رفتار و گزارش معاملات تجاری حاکم است.
برای مدیریت کسب و کار خود در بخش مالی میتونید هم اکنون نرم افزار متناسب کسب و کار خود را از پژواک تهیه نمایید.
